Ben jij de controle over je gewicht kwijt?!
We weten allemaal dat we moeten eten om in leven te blijven. Eten levert ons de noodzakelijke voedingsstoffen. Toch ervaren we dat het moeilijk is om hier een gezond evenwicht in te vinden.
Hoe komt dat? Wat is er aan de hand?
In essentie is eten vooral functioneel.
En erg lange tijd is het ook niet meer dan dat geweest.
Eten , dat deed je om te overleven. Je at wat je te pakken kon krijgen.
Lekker of niet, dat was ondergeschikt.
Tenzij je rijk was, dan kon eten ook iets leuks worden, meer dan iets functioneel. Genot.
De laatste (pakweg paar honderden) jaren is daar een evolutie in gekomen.
Je hoeft niet meer rijk te zijn om erg smaakvol te eten.
Integendeel, in de goedkooste maaltijden zitten net veel smaakversterkers en aromaten, zodat het toch lekker proeft.
Sinds de industrialisering van ons voedsel is er een verschuiving opgetreden.
Nu moet eten ten allen tijde lekker en mooi zijn. En liefst ook veel…
Het functionele deel van eten is naar de achtergrond geschoven.
Eten is nu verslavend, een strategie om met andere zaken om te gaan, afleiding, troost, een copingmechanisme, bron van ellende, verbonden met eetbuien, doel bij emotie-eten,
onlosmakelijk verbonden met wie je bent,…..
Copingstrategie
Een copingstrategie of een copingmechanisme is een manier om om te gaan met iets lastig dat op je pad komt. We ontwikkelen allemaal in meer of mindere maten copingmechanismen, dat is niet noodzakelijk ongezond. Het wordt een probleem als we die copingstrategie op langere termijn schade aanricht.
Eten is voor veel mensen een copingmechanisme geworden, een manier om om te gaan met de dagdagelijkse troubles van het leven, je weet wel die vervelende bumps-in-the-road…
Dat kan twee richtingen op gaan.
De ene maakt van niet eten zijn copingmechanisme, bij eetstoornissen zoals anorexia bijvoorbeeld.
En de ander eet dan weer te veel of ongezond op diezelfde momenten.
Hoewel deze twee reacties op het eerste zicht erg verschillend lijken, is het mechanisme erachter dat niet zo.
Beide groepen hebben op een gegegeven moment ervaren dat ze een pijnpunt eventjes minder voelde als ze hun copingmechanisme toepasten.
Dus de ene eet niks en voelt zich sterk, heeft het gevoel dat zij de controle in handen heeft…
En de ander eet een hele doos koeken, een zak chips en voelt zich ook heel even beter….
Beide hebben ze op lange termijn een probleem. En dat probleem is niet het eten op zich, maar wel de functie die het voor hen heeft: een copingstrategie. Ze zullen deze strategie onbewust steeds vaker gaan toepassen. De ene wordt erg mager en de ander worstelt met een jojo-effect of overgewicht.
Dus als jij nu denkt ‘hier herken ik me in’ ,
dan moet je misschien dat onschuldig lijkende ‘emotie-eten’ wel eens onder de loupe nemen. Natuurlijk is het compleet normaal om een keer geen honger te hebben als er grote emoties zijn, zoals een overlijden. En het is ook niet heel erg om een keer chips te eten, terwijl je net het vreselijkste nieuws ooit de verwerken kreeg.
Als je echter met de weegschaal worstelt omdat dit zich steeds herhaalt en ook bij de ‘normale’ dagdagelijkse gang van zaken hoort, dan is het tijd om nieuwe copingmechanismen aan te leren.
Verslaving
De samenstelling van onze voeding nodigt nu, meer dan ooit, uit om verslaafd te geraken.
Denk maar even aan de miljoenen die de voedingsindustrie spendeert, niet aan het ontwikkelen van iets gezonds, maar wel aan het zoeken naar de ideale verhoudingen tussen vetten, suikers en smaakstoffen, zodat wij dát product het allerlekkerst vinden. Why? Simpel, omdat we dat dan vaker en meer willen eten en dat is winstgevend voor de voedingsbedrijven.
Eten is verslavend door de samenstelling, doordat het overal en altijd aanwezig is, doordat het sociaal aanvaard is om veel te snoepen en te eten, omdat het overal is….
Helaas is dat niet winstgevend voor onze gezondheid.
Het eten van suikers nodigt uit, sterker nog “lokt uit” dat we nadien méér honger hebben.
Hoe komt dat dan?
Als je koolhydraten/suikers eet, stijgt het suikerniveau of glucoseniveau in je bloed (je bloedsuikerspiegel of glycemie stijgt).
Eet je complexe koolhydraten zoals in aardappel of volkoren brood, dan gaat dat wat minder snel omhoog dan met korte keten koolhydraten, zoals suiker.
Je lichaam produceert insuline (een hormoon aangemaakt in de pancres) om de bloedsuikerspiegel weer te doen dalen.
Die insuline is te vergelijken met een sleuteltje op een slotje, de ‘slotjes’ zijn dan de receptoren op je cellen. Zo zorgt insuline er dus voor dat de glucose die in de bloedbaan zit de cellen in kan.
Maar de vraag is natuurlijk of die cellen die energie wel nodig hebben?!
Als dat niet zo is, dan gaan we die energievoorraad opslaan onder de vorm van vet.
Hoe groter en sneller de piek in je bloedsuikerniveau (glycemie) hoe meer insuline je lichaam aanmaakt. Dus je suikerpiek wordt weggewerkt door de insuline.
Helaas wil dat wel zeggen dat je suiker snel gestegen is, er veel insuline aangemaakt werd, en dat je bloedsuikerniveau ook weer snel daalt. Kortom, je hebt erg snel weer honger.
Bovendien worden jouw cellen minder ontvankelijk voor insuline, het slotje vervormt en de sleuteltjes lijken niet meer te passen, bijvoorbeeld wanneer je overgewicht ontwikkelt.
Dan noemen we insulineresistentie.
De cellen zijn niet meer ontvankelijk voor die insuline, dus er komt niet veel suiker in die cellen.
Klinkt leuk? Helaas, dat is géén voordeel. Want je bloedsuikerniveau blijft hoger, dus maakt je lichaam nog meer insuline aan. Hopende dat het suikerniveau dan wel zal dalen.
Als dit zo een tijdje aan de gang is, dan loop jij van koekje naar boterhammetje of chocolaatje en ervaar je echte suikerdips. Je kent dat wel, het ‘als-ik-nu-niet-snoep-word-ik-niet-goed’-momenten.
Je krijgt de (foutieve) indruk dat jouw lichaam net suikers nódig heeft.
Terwijl die net de oorzaak zijn van het probleem.
Die koolhydraten worden in alle bereide voedingsmiddelen toegevoegd, onder de vorm van zetmeel of suikers bijvoorbeeld. Denk maar aan light sauzen, bereide vleeswaren, kant-en-klare gerechten, sauzen, soepen, …..
Tip:
Trek je voorraadkast eens open. Lees de voedingswaarde en check de koolhydraten en vooral de suikers in de producten.
Lees ook de ingrediënten een keer, wetende dat wat eerst staat het meest in je product zit en wat laatst staat het minst…. Zie je zetmeel? Suikers? Fruit?
Lees maar eens op ketchup ???? of een blik tomatensoep…..
Of kijk een bij fruityoghurt…. Zit er fruit in? Op welke plek staat het in de ingrediëntenlijst? Hoeveel suiker zit erin….
Wat moet ik dan doen?
Verslavingen verdwijnen niet vanzelf, net zoals dat overgewicht ook niet plots wegsmelt. (helaas)
Copingmechanismen houden zichzelf in stand. Tot je ziet dat ze geen voordeel meer opleveren.
Dan kan je ze vervangen door gezondere copingstrategieën.
Zo krijg jij weer die controle!
Hier, bij Wenneke, leer je terug controle te krijgen over je eetgewoonten.
Je helpt je lichaam om terug beter te functioneren en je leert hoe het werkt.
Door verschillende oefeningen en technieken leer jij anders met eten om te gaan.
Zodat eten terug iets wordt waar jij écht van geníet, terwijl je tóch de controle over de weegschaal behoud!